Odpowiedzialność księgowego – czyli kto zapłaci za błędy?

Prowadzenie księgowości to odpowiedzialne zadanie. Każdy przedsiębiorca, nawet ten najmniejszy, potrzebuje wiedzieć ile ma do zapłaty swoich zobowiązań, w tym podatkowych, ile jemu powinni zapłacić, czy na swoim biznesie zarabia czy traci? No cóż, ostatnie rewolucyjne wręcz zmiany w podatkach nie ułatwiają pracy księgowym. I tu powstaje obawa: co jeśli się pomyli? Źle policzy podatki? Będzie kontrola podatkowa i przyjdzie zapłacić zaległą daninę, do tego jeszcze kary i odsetki. Kto to wszystko zapłaci? Księgowy też człowiek, pomylić się może, bo wszyscy znamy maksymę, że tylko ten się nie myli co nic nie robi.

Zgodnie z ordynacją podatkową, to podatnik odpowiada całym swoim majątkiem za zobowiązania podatkowe. Szczególnie dotkliwe kary dotyczą zatajania informacji lub składania zeznań niezgodnych ze stanem rzeczywistym. Jeżeli w związku z tymi nieprawidłowościami podatnik otrzyma nienależny zwrot podatku, wówczas może zostać ukarany karą grzywny nawet do 720 stawek dziennych.

Wartość stawki dziennej ustala sąd, który bierze pod uwagę dochody sprawcy, jego sytuację osobistą, rodzinną, stosunki majątkowe i możliwości zarobkowe. Wartość stawki dziennej w 2017 r. jest w przedziale od 66,67 zł do 26.666,66 zł i to właśnie sąd ostatecznie określi jej wartość. Odpowiedzialność za zaniechanie obowiązków przez księgowych definiuje także ustawa o rachunkowości. Nieprowadzenie ksiąg rachunkowych, podawanie w tych księgach nierzetelnych danych czy niesporządzenie sprawozdania finansowego wiąże się z karą grzywny lub 2 lat więzienia.

Księgowa, jeżeli jest zatrudniona na podstawie umowy o pracę, nie odpowiada za wszystkie popełnione przez siebie błędy. Skutecznie chroni ją kodeks pracy. Każdy pracownik ponosi odpowiedzialność za szkodę w granicach rzeczywistej straty poniesionej przez pracodawcę i tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego wynikła szkoda. Pracodawca jest obowiązany wykazać okoliczności uzasadniające odpowiedzialność pracownika oraz wysokość powstałej szkody. Księgowy za popełnione przez siebie błędy, które przyczyniły się do szkody pracodawcy, ma obowiązek wypłacić odszkodowanie, jego górna wartość jest jednak ograniczona. Odszkodowanie ustala się w wysokości wyrządzonej szkody, jednak nie może ono przewyższać kwoty trzymiesięcznego wynagrodzenia przysługującego pracownikowi w dniu wyrządzenia szkody. Jeżeli naprawienie szkody następuje na podstawie ugody pomiędzy pracodawcą i pracownikiem, wysokość odszkodowania może być obniżona, przy uwzględnieniu wszystkich okoliczności sprawy, a w szczególności stopnia winy pracownika i jego stosunku do obowiązków pracowniczych. Pracownik ma prawo odwoływać się do sądu pracy. Wówczas wysokość odszkodowania może być obniżona także w przypadku, gdy naprawienie szkody następuje na podstawie ugody sądowej.

Należy o tym pamiętać w przypadku próby przeniesienia odpowiedzialności finansowej na pracowników zatrudnionych na podstawie umowy o pracę, bowiem na straży ich praw stoi kodeks pracy. Bez względu na ustalenia z pracodawcą, pracownik za swoje błędy nie poniesie kary wyższej niż trzykrotność miesięcznego wynagrodzenia. Jedynie w sytuacji, w której pracownik wyrządziłby pracodawcy szkodę umyślnie, tj. przykładowo, celowo prowadziłby dokumentację księgową w sposób nierzetelny, odpowiada za nią w pełnej wysokości. Należy to jednak pracownikowi najpierw udowodnić.

Zupełnie inaczej ta kwestia wygląda w przypadku, gdy zleca się prowadzenie spraw podatkowych w biurze rachunkowym. Tu nie ma sztywnych ograniczeń kwotowych. W tej sytuacji mamy do czynienia z umową między dwoma podmiotami gospodarczymi, a kwestie odszkodowania regulowane są kodeksem cywilnym. Osoba zlecająca prowadzenie księgowości może domagać się od biura rachunkowego wypłaty odszkodowania za szkody poniesione w wyniku wadliwego prowadzenia księgowości. Takiego roszczenia dochodzi się na drodze cywilnej, a podstawą wniesienia powództwa stanowi art. 471 Kodeksu cywilnego (Dz. U. z 1964 r. nr 16, poz. 93 ze zm.) dotyczący odpowiedzialności kontraktowej. Przepis ten zobowiązuje do naprawienia szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania – chyba, że niewykonanie lub nienależyte wykonanie jest następstwem okoliczności, za które biuro odpowiedzialności nie ponosi.

 

Jeśli będą Państwo potrzebować dodatkowych informacji cały zespół Biura Rachunkowego Kierunek Zysk z Grodkowa chętnie służy swoją pomocą.

Zapraszamy do kontaktu drogą mailową pod adresem kontakt@proconsilio.pl lub telefonicznie pod numerem 77 4142038.

 

Z wyrazami szacunku,

Elżbieta Sobów.